Có được đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản không?
Trong thực tế, hợp đồng thuê tài sản là một dạng giao dịch dân sự phổ biến, phát sinh giữa bên cho thuê và bên thuê nhằm mục đích khai thác, sử dụng tài sản. Tuy nhiên, không ít trường hợp một trong hai bên vì lý do nào đó muốn đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản trước thời hạn. Vậy hành vi này có được pháp luật cho phép không? Cần tuân thủ điều kiện gì để đảm bảo hợp lệ và tránh tranh chấp? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn làm rõ các quy định liên quan.
>>> Xem thêm: Công chứng viên tại văn phòng công chứng phải tuân thủ những chuẩn mực nghề nghiệp nào?
1. Hợp đồng thuê tài sản là gì?
Theo Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên thuê phải trả tiền thuê.
Tài sản cho thuê có thể là động sản hoặc bất động sản như xe máy, nhà ở, cửa hàng, đất, thiết bị máy móc…
Ví dụ minh họa: Anh A ký hợp đồng thuê một mặt bằng kinh doanh tại Quận Bình Thạnh trong thời hạn 12 tháng với giá 15 triệu đồng/tháng. Đây là một hợp đồng thuê tài sản theo quy định của pháp luật.
2. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản
Khi nào được đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản?
Theo Điều 478 Bộ luật Dân sự 2015, các bên có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
Bên thuê không trả tiền thuê trong ba tháng liên tiếp, trừ trường hợp có thỏa thuận khác
Bên thuê sử dụng tài sản không đúng mục đích thuê hoặc làm hư hỏng tài sản nghiêm trọng
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng có đang được truyền thông hóa đúng cách trong công tác tuyên truyền pháp luật không?
Bên thuê sửa chữa, thay đổi tài sản thuê mà không được sự đồng ý của bên cho thuê
Bên thuê chuyển quyền sử dụng tài sản thuê cho người khác khi chưa được phép
Tài sản thuê bị hư hỏng nghiêm trọng không thể tiếp tục sử dụng
Việc đơn phương chấm dứt phải được thông báo trước cho bên còn lại một khoảng thời gian hợp lý, trừ khi hai bên có quy định khác trong hợp đồng.
Bên thuê có được đơn phương chấm dứt hợp đồng không?
Có. Bên thuê có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nếu:
Bên cho thuê không sửa chữa tài sản theo thỏa thuận, khiến việc sử dụng bị gián đoạn
Tài sản thuê bị hạn chế quyền sử dụng do lỗi của bên cho thuê
Tài sản không đúng như mô tả, không đủ điều kiện sử dụng như đã cam kết
Ví dụ minh họa: Anh B thuê một căn hộ với thỏa thuận rằng bên cho thuê sẽ sửa chữa điều hòa bị hỏng. Sau nhiều lần nhắc nhở, bên cho thuê vẫn không khắc phục. Trong trường hợp này, anh B có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản vì bên cho thuê không thực hiện nghĩa vụ đúng cam kết.
3. Hệ quả pháp lý khi đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản trái luật
Nếu một bên đơn phương chấm dứt hợp đồng không đúng quy định của pháp luật hoặc không đúng thỏa thuận trong hợp đồng, sẽ phải bồi thường thiệt hại cho bên còn lại theo Điều 428 Bộ luật Dân sự 2015.
Trường hợp bên cho thuê tự ý lấy lại tài sản thuê trước thời hạn mà không có căn cứ hợp pháp sẽ bị xem là hành vi vi phạm hợp đồng.
Ngược lại, bên thuê nếu chấm dứt hợp đồng sai quy định cũng có thể bị mất tiền cọc hoặc bồi thường phần tiền thuê còn lại, tùy theo mức độ vi phạm và thiệt hại phát sinh.
Ví dụ: Bà C thuê mặt bằng 12 tháng nhưng mới sử dụng 4 tháng thì dừng hợp đồng mà không có lý do chính đáng, gây thiệt hại cho chủ nhà. Trong trường hợp này, bà C có thể phải đền bù phần tiền thuê cho các tháng còn lại nếu hợp đồng có điều khoản ràng buộc.
4. Một số lưu ý khi muốn chấm dứt hợp đồng thuê tài sản
Kiểm tra kỹ nội dung hợp đồng trước khi ký, đặc biệt là điều khoản về chấm dứt hợp đồng, thời gian thông báo, các trường hợp được phép chấm dứt.
Luôn có văn bản thông báo trước khi đơn phương chấm dứt hợp đồng, tránh chấm dứt đột ngột gây tranh chấp.
Nếu phát sinh mâu thuẫn, nên thương lượng với bên còn lại hoặc thông qua trung gian (luật sư, trọng tài, hòa giải viên…) để giảm thiểu rủi ro pháp lý.
>>> Xem thêm: Tặng cho tài sản: Khi nào hợp đồng mới được coi là có giá trị pháp lý?
Kết luận
Hợp đồng thuê tài sản có thể bị đơn phương chấm dứt nếu đáp ứng các điều kiện pháp lý theo Bộ luật Dân sự. Tuy nhiên, quyền đơn phương không được tùy tiện sử dụng, mà phải dựa trên các căn cứ hợp pháp và đảm bảo đúng trình tự, thời gian thông báo. Để hạn chế rủi ro khi tham gia giao kết hoặc chấm dứt hợp đồng thuê tài sản, các bên nên lập hợp đồng rõ ràng, tham khảo ý kiến pháp lý khi cần thiết.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
