Theo quy định tại Điều 630 Bộ luật dân sự 2015, một trong những điều kiện để di chúc hợp pháp là người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép, nghĩa là nếu không minh mẫn thì di chúc ra coi như không hợp pháp. Vậy làm thế nào để chứng minh rằng người lập đang minh mẫn, tỉnh táo? Nếu người để lại tài sản đang không được minh mẫn thì lập di chúc như thế nào? Hãy cùng Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ tìm hiểu thêm về vấn đề này trong bài viết dưới đây nhé!
1. Người lập di chúc phải minh mẫn tại thời điểm đó
Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015 định nghĩa di chúc như sau:
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Trong Điều 625 Bộ luật cũng nêu rõ: Người lập di chúc phải là người thành niên, có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 Bộ luật này và họ bắt buộc phải minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép.
Trong đó, người thành niên là người từ đủ 18 tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự trừ người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Với người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi thì sẽ được lập di chúc nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc này.
Đồng thời, điều kiện để di chúc hợp pháp là phải có đủ các điều kiện:
– Điều kiện về người lập di chúc đã nêu ở trên;
– Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội;
– Hình thức của di chúc không trái quy định của luật.
Như vậy, người lập bắt buộc phải còn minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc.
2. Làm sao để chứng minh người lập di chúc minh mẫn, tỉnh táo?
Như phân tích ở trên, để di chúc được hợp pháp, người làm di chúc phải minh mẫn, tỉnh táo. Vậy làm sao để xác định họ đang minh mẫn, tỉnh táo?
2.1. Thực hiện thủ tục công chứng di chúc
Theo quy định hiện nay, có thể công chứng hoặc không công chứng di chúc. Tuy nhiên, để chứng minh một người hoàn toàn minh mẫn, sáng suốt khi làm di chúc thì có thể thực hiện thủ tục công chứng hoặc chứng thực.
Theo quy định về việc công chứng di chúc nên tại Điều 56 Luật Công chứng, người lập di chúc phải tự mình yêu cầu công chứng. Đồng thời, công chứng viên sẽ tự mình xác định một người có đủ điều kiện hay không. Nếu nghi ngờ người này không thể nhận thức, làm chủ hành vi thì công chứng viên có thể yêu cầu người này làm rõ.
Do đó, khi đi công chứng, điều kiện về người lập di chúc sẽ được bảo đảm, họ chắn chắn phải minh mẫn, sáng suốt và đáp ứng các điều kiện khác thì mới được công chứng viên công chứng, chứng thực.
2.2. Khám sức khỏe
Pháp luật không có quy định nào yêu cầu người lập di chúc bắt buộc phải khám và có giấy khám sức khỏe để chứng minh bản thân đủ tỉnh táo, sáng suốt, minh mẫn. Tuy nhiên, để chứng minh bản thân đủ điều kiện thì người này có thể đi khám sức khỏe và được cơ quan y tế có thẩm quyền xác nhận về tình trạng sức khỏe của bản thân.
>>>> Xem thêm: Cha mẹ sang tên sổ đỏ cho con cái trước khi mất
2.3. Lập di chúc khi ốm nặng
Trong nhiều trường hợp, khi ốm nặng, nhiều người thường không nhận thức được hành vi của bản thân. Theo đó, sau khi người này chết, những người thừa kế có thể xảy ra mâu thuẫn khi xác định tình trạng minh mẫn, sáng suốt của người lập di chúc.
Để tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra, người lập di chúc khi ốm nặng có thể lập di chúc miệng với các điều kiện sau đây:
– Đang trong tình trạng bị cái chết đe dọa và không thể làm di chúc bằng văn bản.
Như vậy, một người không minh mẫn thì không thể lập di chúc. Ngoài ra, nếu như bạn đọc có thắc mắc gì liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác, xin vui lòng liên hệ theo thông tin:
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG – GIAO DỊCH
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
Dịch thuật, chứng thực bản dịch các loại văn bản
Công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất
Công chứng văn bản thừa kế, phân chia di sản thừa kế
Công chứng di chúc, lưu giữ, bảo quản di chúc
Công chứng văn bản thỏa thuận về tài sản chung
Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền
Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
Công chứng hợp đồng mua bán Ô tô, Xe máy
Công chứng hợp đồng cho thuê, cho mượn BĐS
Cấp bản sao tài liệu, hợp đồng giao dịch