Quy trình công chứng thừa kế là thủ tục pháp lý nhằm xác nhận quyền hưởng di sản của người thừa kế đối với tài sản, đặc biệt là bất động sản. Sau khi công chứng, văn bản thừa kế mới có giá trị pháp lý để sang tên sổ đỏ, bảo vệ quyền lợi và ngăn ngừa tranh chấp.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng uy tín, cung cấp dịch vụ nhanh chóng, minh bạch

Căn cứ pháp lý:

  • Bộ luật Dân sự 2015 – Chương XXIII về thừa kế.

  • Luật Công chứng 2014 – quy định thủ tục công chứng văn bản khai nhận hoặc phân chia di sản.

  • Nghị định 29/2015/NĐ-CP – quy định niêm yết công khai hồ sơ thừa kế.

  • Luật Đất đai 2013 – quy định về đăng ký biến động quyền sử dụng đất.

  • Nghị định 91/2019/NĐ-CP – xử phạt hành vi chậm sang tên sổ đỏ.

1. Căn cứ pháp lý cụ thể

  • Điều 611 BLDS 2015: Thời điểm mở thừa kế là khi người có tài sản chết.

  • Điều 630 BLDS 2015: Di chúc hợp pháp khi người lập minh mẫn, không bị lừa dối, nội dung không trái luật.

  • Điều 651 BLDS 2015: Hàng thừa kế theo pháp luật (vợ/chồng, cha mẹ, con thuộc hàng thứ nhất).

  • Điều 57, 58 Luật Công chứng 2014: Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia hoặc khai nhận di sản.

  • Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP: Niêm yết hồ sơ thừa kế tại UBND xã nơi cư trú cuối cùng của người chết trong 15 ngày.

  • Khoản 6 Điều 95 Luật Đất đai 2013: Người thừa kế phải sang tên sổ đỏ trong 30 ngày, nếu không sẽ bị phạt theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP.

>>> Xem thêm: Lợi ích khi sử dụng Dịch vụ làm sổ đỏ chuyên nghiệp

2. Hồ sơ thực hiện quy trình công chứng thừa kế

quy trình công chứng thừa kế

Hồ sơ cơ bản

  • Phiếu yêu cầu công chứng (mẫu tại văn phòng công chứng).

  • Giấy chứng tử của người để lại di sản.

  • Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà đất (sổ đỏ/sổ hồng).

  • Giấy tờ nhân thân của người thừa kế (CCCD/CMND, hộ khẩu hoặc xác nhận cư trú).

  • Giấy tờ chứng minh quan hệ (giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, quyết định nhận nuôi con nuôi…).

  • Di chúc (nếu thừa kế theo di chúc).

Hồ sơ bổ sung (nếu có)

  • Văn bản từ chối nhận di sản theo Điều 620 BLDS 2015.

  • Tài liệu chứng minh di chúc còn hiệu lực.

3. Các bước trong quy trình công chứng thừa kế

Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ

Người thừa kế nộp hồ sơ tại Phòng/Văn phòng công chứng. Công chứng viên kiểm tra tính hợp lệ, yêu cầu bổ sung nếu thiếu.

Niêm yết hồ sơ thừa kế trong 15 ngày

  • Tổ chức công chứng gửi thông báo tới UBND cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người chết.

  • Hồ sơ được niêm yết công khai 15 ngày để người liên quan có ý kiến nếu có tranh chấp (theo Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP).

Xem thêm:  Thủ tục hủy bỏ di chúc trái luật đầy đủ nhất

Lập và ký văn bản thừa kế

Sau khi hết thời hạn niêm yết, công chứng viên lập một trong hai loại văn bản:

  • Văn bản khai nhận di sản (áp dụng khi có 1 người thừa kế hoặc các thừa kế chỉ xác nhận quyền theo di chúc).

  • Văn bản thỏa thuận phân chia di sản (áp dụng khi có nhiều người thừa kế và cần phân chia cụ thể).

Kê khai thuế, lệ phí

Người thừa kế kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ (một số trường hợp được miễn, ví dụ thừa kế giữa vợ chồng, cha mẹ – con).

Sang tên sổ đỏ trong 30 ngày

Người thừa kế nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai gồm:

  • Văn bản thừa kế đã công chứng.

  • Sổ đỏ gốc.

  • Tờ khai thuế, lệ phí.

  • Giấy tờ nhân thân.

Thời hạn: 30 ngày kể từ ngày công chứng văn bản thừa kế. Nếu quá hạn, người thừa kế có thể bị xử phạt hành chính.

4. Phân biệt nhanh trong quy trình công chứng thừa kế

Nội dung Khai nhận di sản Thỏa thuận phân chia di sản
Số người thừa kế 1 người hoặc nhiều người chỉ xác nhận quyền Từ 2 người trở lên, cần phân chia cụ thể
Văn bản áp dụng Điều 58 Luật Công chứng 2014 Điều 57 Luật Công chứng 2014
Niêm yết 15 ngày 15 ngày
Mục đích Xác nhận phần được hưởng Thỏa thuận cách chia di sản

>>> Xem thêm: Hướng dẫn chi tiết Thủ tục công chứng hợp đồng mua bán nhà đất

5. Ví dụ minh họa thực tế 

quy trình công chứng thừa kế

Tình huống:
Ông A mất, để lại 1 mảnh đất. Ông A có vợ là bà B và 2 con (C, D). Ông A không lập di chúc.

Xử lý theo pháp luật:

  1. Xác định hàng thừa kế: Bà B, C, D thuộc hàng thừa kế thứ nhất (Điều 651 BLDS 2015).

  2. Chuẩn bị hồ sơ: Giấy chứng tử ông A, giấy tờ nhân thân của bà B, C, D, sổ đỏ đất, giấy đăng ký kết hôn và giấy khai sinh các con.

  3. Niêm yết: Văn phòng công chứng niêm yết hồ sơ tại UBND xã nơi ông A cư trú cuối cùng trong 15 ngày.

  4. Công chứng: Sau khi không có tranh chấp, các bên lập Văn bản thỏa thuận phân chia di sản (mỗi người 1/3 quyền sử dụng đất).

  5. Sang tên sổ đỏ: Trong 30 ngày, các bên phải làm thủ tục sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai.

6. Lưu ý khi thực hiện 

  • Di chúc chỉ hợp pháp khi đáp ứng điều kiện tại Điều 630 BLDS 2015.

  • Người thừa kế có quyền từ chối di sản nhưng phải lập văn bản theo Điều 620 BLDS 2015.

  • Niêm yết hồ sơ thừa kế trong 15 ngày là bắt buộc.

  • Sau công chứng, phải sang tên sổ đỏ trong 30 ngày, nếu chậm sẽ bị phạt hành chính.

  • Trong trường hợp tài sản có tranh chấp, công chứng viên có thể tạm dừng hoặc từ chối công chứng.

Xem thêm:  Đất không có sổ đỏ vẫn được bồi thường: Những điều bạn cần biết

Kết luận

Thực hiện đúng quy trình công chứng thừa kế theo quy định của pháp luật giúp người thừa kế nhanh chóng được công nhận quyền tài sản, tránh tranh chấp và xử phạt. Năm 2025, các quy định cơ bản vẫn giữ nguyên, nhưng người dân cần đặc biệt lưu ý về thời hạn niêm yết 15 ngàysang tên sổ đỏ trong 30 ngày để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất: Có cần công chứng không?

>>> Quy trình công chứng hợp đồng cho thuê mặt bằng

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
  • Hotline: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com
Đánh giá