Rủi ro pháp lý khi ở nhờ: Những trường hợp có thể mất trắng tài sản
Trong thực tế, nhiều gia đình cho người thân hoặc bạn bè ở nhờ với thiện chí giúp đỡ. Tuy nhiên, nếu không có hợp đồng rõ ràng hoặc không công chứng hợp đồng ở nhờ, rủi ro có thể xảy ra rất lớn, thậm chí dẫn đến mất trắng tài sản. Bài viết này sẽ phân tích những rủi ro pháp lý khi cho ở nhờ, căn cứ pháp luật liên quan, các trường hợp tranh chấp thực tế, và cách phòng tránh hiệu quả.
>>> Xem thêm:Văn phòng công chứngnào uy tín để làm thủ tục ủy quyền nhanh chóng?
Khái quát về hợp đồng ở nhờ 📖
👉 Hợp đồng ở nhờ là sự thỏa thuận giữa bên cho và bên ở nhờ, theo đó:
Bên cho cho phép bên kia sử dụng nhà/đất không nhằm mục đích kinh doanh.
Bên ở nhờ có nghĩa vụ bảo quản, không được cho thuê lại hoặc sử dụng sai mục đích.
📜 Căn cứ pháp lý:
Điều 494 – 497 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về hợp đồng mượn tài sản.
Luật Đất đai 2024: Các giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất nên lập thành văn bản và công chứng để có giá trị pháp lý.
Những rủi ro thường gặp khi ở nhờ ⚠️
1. Rủi ro pháp lý khi không lập văn bản 📑
Nếu chỉ thỏa thuận miệng:
Khó chứng minh quyền sở hữu khi phát sinh tranh chấp.
Người ở nhờ có thể chiếm dụng, không trả lại nhà đất.
👉 Ví dụ thực tế: Bà A cho cháu ở nhờ một căn nhà tại TP.HCM. Sau vài năm, người cháu tự ý sang nhượng lại cho người khác. Do không có hợp đồng công chứng, bà A mất nhiều năm kiện tụng mới lấy lại được quyền sở hữu.
2. Rủi ro hợp đồng ở nhờ khi không công chứng 🖋️
Dù có hợp đồng nhưng không công chứng, hợp đồng có thể bị coi là không đủ giá trị pháp lý khi tranh chấp xảy ra.
📌 Căn cứ: Điều 502 BLDS 2015 và Luật Đất đai 2024 quy định rõ hợp đồng liên quan đến quyền sử dụng đất cần công chứng/chứng thực.
3. Rủi ro pháp lý do thời hạn không rõ ràng ⏳
Nhiều hợp đồng ở nhờ không ghi rõ thời hạn, dẫn đến tình trạng bên ở nhờ ở lâu dài, gây khó khăn khi đòi lại tài sản.
Bên ở nhờ có thể cho rằng đã hình thành “quyền sử dụng ổn định” theo thời gian.
4. Nguy cơ mất trắng tài sản khi bị chiếm đoạt 🛑
Người ở nhờ có thể lợi dụng giấy tờ giả mạo để chiếm đoạt tài sản.
Nếu chủ sở hữu không quản lý chặt chẽ sổ đỏ, rủi ro tài sản bị sang tên trái phép là hoàn toàn có thể xảy ra.
>>> Xem thêm: Chia sẻ kinh nghiệm thực tế khi chọndịch vụ làm sổ hồngtại Hà Nội
Cách phòng tránh rủi ro pháp lý khi ở nhờ 🛡️
1. Lập hợp đồng ở nhờ có công chứng 📜
Ghi rõ: thời hạn ở nhờ, quyền và nghĩa vụ, điều kiện chấm dứt.
Công chứng tại Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng để hợp đồng có hiệu lực pháp lý.
2. Quản lý chặt chẽ giấy tờ nhà đất 🗂️
Không giao sổ đỏ bản gốc cho người ở nhờ.
Kiểm tra thường xuyên thông tin tại Văn phòng đăng ký đất đai để tránh tình trạng bị sang tên trái phép.
3. Chấm dứt hợp đồng khi có dấu hiệu vi phạm 🚨
Nếu phát hiện người ở nhờ cho thuê lại, sử dụng sai mục đích, chủ sở hữu có quyền yêu cầu chấm dứt hợp đồng.
Trường hợp không tự nguyện chấm dứt, có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định tại Điều 500 BLDS 2015.
>>> Xem thêm: So sánh chi tiết phí công chứng tại văn phòng công chứng và phòng công chứng nhà nước
Ví dụ minh họa thực tế về rủi ro khi ở nhờ 📝
1. Ở nhờ bằng lời nói – mất nhà vì không chứng minh được quyền sở hữu
Anh B (Hà Nội) cho bạn ở nhờ căn hộ chỉ bằng lời hứa miệng. Sau nhiều năm, bạn anh B khẳng định được “cho hẳn”. Không có giấy tờ, anh B phải mất gần 2 năm kiện tụng mới lấy lại nhà.
2. Giấy viết tay không công chứng – đất bị thế chấp trái phép
Chị C (Bình Dương) viết tay giấy cho bạn ở nhờ đất. Người bạn mang giấy này đi thế chấp ngân hàng. Khi tranh chấp xảy ra, Tòa án không công nhận giấy viết tay, chị C mất nhiều thời gian để chứng minh quyền sở hữu.
3. Ở nhờ lâu dài – bị nhầm lẫn thành “sử dụng ổn định”
Ông D (Đà Nẵng) cho cháu ở nhờ đất hơn 15 năm. Người cháu không chịu dọn đi và yêu cầu được công nhận quyền sử dụng lâu dài. Vụ việc kéo dài nhiều năm, thiệt hại lớn về tinh thần và chi phí kiện tụng.
4. Giả mạo giấy tờ – nguy cơ rủi ro mất trắng tài sản
Một vụ việc ở Hà Nội năm 2020: Chủ nhà cho bạn ở nhờ, nhưng người này đã giả mạo chữ ký để sang tên trái phép. Chủ nhà chỉ phát hiện khi ngân hàng gửi thông báo siết nợ. Sau nhiều năm kiện tụng mới lấy lại tài sản.
Ở nhờ tưởng chừng đơn giản nhưng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro pháp lý. Nếu không có hợp đồng công chứng rõ ràng, chủ nhà có thể đối mặt với nguy cơ mất trắng tài sản.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
