Quyền và nghĩa vụ của các bên: Hợp đồng ở nhờ đúng pháp luật

Trong thực tế, nhiều người lựa chọn hình thức hợp đồng ở nhờ để hỗ trợ người thân, bạn bè hoặc đối tác. Tuy nhiên, nếu không nắm rõ quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng, rất dễ phát sinh tranh chấp, thậm chí có thể mất quyền lợi hợp pháp. Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ ràng các quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật, kèm theo ví dụ minh họa để bạn đọc dễ hình dung.

>>> Xem thêm: Khi nào cần đến văn phòng công chứng để chứng thực văn bản?

Căn cứ pháp lý về hợp đồng ở nhờ 📜

Theo Điều 494 – Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng ở nhờ là một loại hợp đồng mượn tài sản, trong đó:

Bên cho ở nhờ (bên cho mượn): Giao tài sản (nhà, đất, căn hộ…) cho bên khác sử dụng mà không yêu cầu trả tiền.
Bên ở nhờ (bên mượn): Có nghĩa vụ giữ gìn, trả lại tài sản đúng thỏa thuận.

👉 Như vậy, hợp đồng ở nhờ vẫn là một quan hệ pháp lý dân sự, được pháp luật điều chỉnh rõ ràng.

Quyền và nghĩa vụ của bên cho ở nhờ 🏡

1. Quyền của bên cho ở nhờ ✅

Đòi lại tài sản khi hết thời hạn ở nhờ hoặc khi cần thiết (Điều 499 BLDS 2015).
Yêu cầu bên ở nhờ bồi thường nếu làm hư hỏng, mất mát tài sản.
Được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nếu bên ở nhờ sử dụng sai mục đích.

2. Nghĩa vụ của bên cho ở nhờ 📌

Giao tài sản đúng tình trạng đã thỏa thuận.
Không được đòi lại tài sản trước hạn, trừ khi bên ở nhờ vi phạm cam kết.
Thông báo rõ cho bên ở nhờ về tình trạng pháp lý của tài sản (ví dụ: đất đang quy hoạch, nhà đang thế chấp).

>>> Xem thêm: Những giấy tờ cần chuẩn bị khi sử dụng dịch vụ làm sổ đỏ sang tên nhà đất

Quyền và nghĩa vụ của bên ở nhờ trong hợp đồng 🧑‍🤝‍🧑

1. Quyền của bên ở nhờ ✅

Sử dụng tài sản theo đúng thỏa thuận trong hợp đồng.
Yêu cầu bên cho ở nhờ bồi thường nếu giao tài sản không đúng chất lượng, gây thiệt hại.
Được tiếp tục ở nhờ trong thời hạn hợp đồng, trừ trường hợp pháp luật cho phép chấm dứt sớm.

2. Nghĩa vụ của bên ở nhờ 📌

Giữ gìn, bảo quản tài sản như tài sản của mình.
Không được cho người khác mượn lại nếu không có sự đồng ý.
Trả lại đúng thời hạn, đúng hiện trạng (Điều 497 BLDS 2015).
Bồi thường thiệt hại nếu làm mất, hư hỏng tài sản.

Xem thêm: Địa chỉ văn phòng công chứng quận Đống Đa

Rủi ro khi không tuân thủ quyền và nghĩa vụ ⚠️

Không lập hợp đồng bằng văn bản: dễ xảy ra tranh chấp, khó chứng minh khi ra tòa.
Không công chứng: hợp đồng dễ bị vô hiệu.
Bên ở nhờ chiếm dụng tài sản: sau nhiều năm, có thể yêu cầu công nhận “sử dụng ổn định, lâu dài”.
Bên cho ở nhờ lấy lại nhà trái luật: có thể bị kiện đòi bồi thường.

>>> Xem thêm: Quy định pháp luật mới nhất liên quan đến công chứng nhà đất mà người dân cần biết

Ví dụ minh họa thực tế hợp đồng ở nhờ 📝

Trường hợp 1: Cho bạn ở nhờ không hợp đồng – mất nhà cả chục năm

Anh A (Hà Nội) cho bạn thân ở nhờ căn hộ mà không làm hợp đồng. Sau 7 năm, người bạn từ chối trả nhà, viện cớ “được cho hẳn”. Vụ việc phải đưa ra tòa, mất hơn 2 năm kiện tụng mới giải quyết xong.

Trường hợp 2: Ở nhờ nhưng tự ý cho thuê lại

Chị B (TP.HCM) cho đồng nghiệp ở nhờ nhà trọ. Tuy nhiên, người này lại tự ý cho thuê lại để lấy tiền. Khi tranh chấp xảy ra, chị B may mắn có hợp đồng công chứng nên nhanh chóng lấy lại quyền lợi.

Trường hợp 3: Chủ nhà đòi lại trước hạn – bị kiện bồi thường

Ông C cho cháu ở nhờ đất trong 2 năm. Mới 6 tháng, ông C lấy lại đất để bán. Người cháu khởi kiện và tòa buộc ông C phải bồi thường thiệt hại vì vi phạm hợp đồng.

Cách hạn chế rủi ro khi lập hợp đồng ở nhờ 🛡️

✅ Lập hợp đồng ở nhờ bằng văn bản, có ghi rõ quyền và nghĩa vụ.
✅ Nên công chứng hoặc chứng thực tại UBND để tăng tính pháp lý.
✅ Xác định rõ thời hạn ở nhờ, mục đích sử dụng tài sản.
✅ Theo dõi, kiểm tra định kỳ việc sử dụng tài sản.

>>> Xem thêm: Cách chứng minh tính hợp pháp của thỏa thuận tài sản riêng

>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng mua bán phương tiện giao thông – Hồ sơ và lưu ý pháp lý

Kết luận 🎯

Quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng ở nhờ không chỉ là thỏa thuận dân sự mà còn là căn cứ pháp lý bảo vệ quyền lợi cho cả hai bên. Để tránh rủi ro, các bên cần tuân thủ đúng quy định của pháp luật và lập hợp đồng rõ ràng, có công chứng.

Xem thêm: Mẫu hợp đồng ở nhờ chuẩn: Hướng dẫn chi tiết cách soạn thảo

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.