Khi tham gia đấu giá tài sản, người trúng đấu giá thường băn khoăn liệu có bắt buộc công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá hay không, hay chỉ cần biên bản đấu giá là đủ? Việc công chứng hợp đồng không chỉ là thủ tục hành chính mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu lực pháp lý của giao dịch. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết quy định pháp luật hiện hành để giúp bạn hiểu rõ khi nào phải công chứng, hậu quả nếu không công chứng và những trường hợp được miễn trừ.
>>> Xem thêm: Nên đến văn phòng công chứng nào khi giấy tờ nhà đất còn thiếu sót?
Khi nào công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá là bắt buộc?

Theo pháp luật Việt Nam, việc công chứng chỉ bắt buộc khi tài sản trúng đấu giá là tài sản phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc có giá trị lớn. Cụ thể:
Đối với bất động sản (đất đai, nhà ở)
Căn cứ “Điều 167 Luật Đất đai 2013” và “Điều 122 Luật Nhà ở 2014”:
“Hợp đồng chuyển nhượng, mua bán, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở phải được công chứng hoặc chứng thực.”
Do đó, khi tài sản đấu giá là quyền sử dụng đất hoặc nhà ở, người trúng đấu giá bắt buộc phải công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá tại phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng để được sang tên.
👉 Ví dụ:
Anh A trúng đấu giá lô đất của cơ quan thi hành án. Dù có biên bản công nhận kết quả đấu giá, anh A vẫn phải ký hợp đồng mua bán tài sản đấu giá có công chứng mới được cơ quan đăng ký đất đai sang tên.
Đối với phương tiện giao thông (xe ô tô, xe máy, tàu, thuyền…)
Theo “Điều 34 Thông tư 58/2020/TT-BCA”:
“Hợp đồng mua bán xe ô tô, xe máy phải được công chứng hoặc chứng thực.”
=> Nếu trúng đấu giá xe ô tô hoặc xe máy, hợp đồng mua bán cũng phải được công chứng hoặc chứng thực thì cơ quan đăng ký mới cấp sang tên cho chủ sở hữu mới.
Đối với tài sản có đăng ký quyền sở hữu khác
Chẳng hạn: tàu biển, tàu bay, cổ phần, trái phiếu, công trình xây dựng… Nếu pháp luật chuyên ngành yêu cầu giao dịch phải công chứng thì hợp đồng đấu giá cũng không ngoại lệ.
>>> Xem thêm: Công chứng ngoài trụ sở di chúc – Đảm bảo tính pháp lý và bảo mật
Trường hợp không bắt buộc công chứng hợp đồng đấu giá
Có một số loại tài sản không cần công chứng hợp đồng mua bán, bao gồm:
-
Tài sản không phải đăng ký quyền sở hữu, ví dụ: hàng hóa, vật dụng, tài sản tiêu dùng, tài sản thanh lý doanh nghiệp;
-
Hợp đồng đấu giá có giá trị nhỏ và được tổ chức đấu giá lập biên bản, ký xác nhận;
-
Các tài sản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền bán đấu giá trực tiếp, trong đó biên bản đấu giá hoặc quyết định công nhận kết quả đấu giá đã có giá trị pháp lý tương đương với hợp đồng mua bán.
Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn pháp lý, việc công chứng vẫn được khuyến khích, đặc biệt khi tài sản có giá trị lớn hoặc cần chuyển quyền sở hữu.
Lý do nên công chứng dù không bắt buộc
Ngay cả trong trường hợp không bắt buộc, việc công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá mang lại nhiều lợi ích thực tế:
-
Tăng tính pháp lý: hợp đồng công chứng có hiệu lực thi hành và được cơ quan, tổ chức chấp nhận làm chứng cứ;
-
Giảm rủi ro tranh chấp: giúp xác định rõ quyền, nghĩa vụ của các bên;
-
Thuận lợi khi đăng ký, sang tên hoặc vay vốn ngân hàng;
-
Bảo vệ quyền lợi bên trúng đấu giá nếu xảy ra tranh chấp về tài sản.
>>> Xem thêm: Bảng giá cập nhật mới nhất của dịch vụ sang tên sổ đỏ
Hậu quả pháp lý nếu không công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá khi bắt buộc

Theo “Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015”:
“Giao dịch dân sự vi phạm quy định về hình thức (như không công chứng khi pháp luật yêu cầu) thì vô hiệu, trừ trường hợp đã được thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ.”
Do đó, nếu không thực hiện công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá trong trường hợp bắt buộc, các rủi ro có thể xảy ra gồm:
-
Hợp đồng không có giá trị pháp lý;
-
Không được sang tên quyền sở hữu;
-
Bên mua có thể mất quyền nhận tài sản đấu giá;
-
Khi xảy ra tranh chấp, tòa án có thể tuyên hợp đồng vô hiệu.
Cơ quan có thẩm quyền công chứng hợp đồng đấu giá
Theo “Luật Công chứng 2014”:
“Phòng công chứng thuộc Sở Tư pháp và Văn phòng công chứng do công chứng viên thành lập đều có quyền công chứng hợp đồng, giao dịch dân sự.”
Vì vậy, người trúng đấu giá có thể chọn bất kỳ tổ chức hành nghề công chứng nào thuận tiện (tại nơi có tài sản, nơi cư trú hoặc nơi tổ chức đấu giá), trừ khi pháp luật chuyên ngành quy định khác.
Thời điểm nên công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá
Căn cứ “Điều 33 Luật Đấu giá tài sản 2016”, hợp đồng mua bán được lập sau khi có biên bản đấu giá hợp pháp. Do đó, trình tự hợp lý như sau:
-
Ký biên bản đấu giá thành công;
-
Nhận quyết định công nhận kết quả đấu giá;
-
Hai bên lập hợp đồng mua bán tài sản đấu giá có công chứng;
-
Nộp thuế, phí (nếu có) và làm thủ tục đăng ký sang tên tài sản.
Lưu ý khi công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá
-
Kiểm tra kỹ thông tin người bán, người mua, tài sản, giá trúng đấu giá trong hợp đồng so với biên bản đấu giá;
-
Chuẩn bị giấy tờ gốc gồm: biên bản đấu giá, quyết định công nhận kết quả đấu giá, giấy tờ sở hữu tài sản, CMND/CCCD của các bên;
-
Không nên ký hợp đồng trước khi được công chứng viên kiểm tra tính pháp lý;
-
Trường hợp đấu giá qua thi hành án, ngân hàng hoặc cơ quan nhà nước, cần yêu cầu công chứng viên xác minh nguồn gốc tài sản để tránh tranh chấp.
Kết luận
Tóm lại, việc có bắt buộc công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá phụ thuộc vào loại tài sản. Với các tài sản phải đăng ký quyền sở hữu như đất đai, nhà ở, xe cộ… thì công chứng là bắt buộc. Ngược lại, với tài sản không cần đăng ký, việc công chứng là không bắt buộc nhưng rất nên thực hiện để đảm bảo an toàn pháp lý. Việc nắm rõ quy định giúp người dân chủ động, tránh vi phạm hình thức giao dịch và bảo vệ tối đa quyền lợi của mình sau khi trúng đấu giá.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Phí công chứng giấy ủy quyền nhận tiền là bao nhiêu? Cách tính chi tiết năm 2025
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết
>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín
>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
