Các lỗi thường gặp khi công chứng hợp đồng vay tài chính
Trong bối cảnh nhu cầu vay vốn ngày càng tăng cao, việc lập và công chứng hợp đồng vay tài chính là bước quan trọng để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các bên. Tuy nhiên, không ít trường hợp hồ sơ bị từ chối hoặc kéo dài thời gian do mắc phải những lỗi thường gặp khi công chứng hợp đồng vay tài chính. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các lỗi phổ biến, căn cứ pháp lý điều chỉnh theo luật mới nhất, đồng thời đưa ra giải pháp khắc phục để người dân và doanh nghiệp có sự chuẩn bị tốt nhất.
1. Cơ sở pháp lý về công chứng hợp đồng vay tài chính
Việc công chứng hợp đồng vay tài chính hiện nay được điều chỉnh bởi:
Luật Công chứng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020).
Bộ luật Dân sự 2015, quy định về hợp đồng vay tài sản, quyền và nghĩa vụ các bên.
Nghị định 23/2015/NĐ-CP về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký.
Luật Các tổ chức tín dụng 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2017, 2022) trong trường hợp hợp đồng vay liên quan đến tổ chức tín dụng.
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, một giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ: năng lực pháp luật, năng lực hành vi dân sự của chủ thể; sự tự nguyện; mục đích và nội dung không vi phạm điều cấm của luật. Đây là căn cứ quan trọng khi công chứng viên xem xét tính hợp pháp của hợp đồng vay tài chính.
2. Các lỗi thường gặp khi công chứng hợp đồng vay tài chính
2.1. Lỗi về giấy tờ nhân thân không hợp lệ
Một trong những lỗi phổ biến là bên vay hoặc bên cho vay cung cấp CMND/CCCD hết hạn, bị mất, hoặc giấy tờ không trùng khớp thông tin với hồ sơ gốc.
Ví dụ thực tế: Anh A đến công chứng hợp đồng vay 500 triệu nhưng CCCD đã quá hạn 3 tháng, dẫn đến hồ sơ bị từ chối và phải làm lại giấy tờ mới.
2.2. Lỗi về năng lực hành vi dân sự
Theo Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015, người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự không được tự mình xác lập hợp đồng vay trừ khi có người đại diện hợp pháp.
Ví dụ: Một trường hợp công chứng tại TP.HCM bị từ chối vì bên vay mới 17 tuổi, chưa có người giám hộ đứng ra ký thay.
2.3. Lỗi về nội dung hợp đồng vay tài chính vi phạm pháp luật
Nội dung hợp đồng thường bị vô hiệu nếu có điều khoản lãi suất vượt quá 20%/năm theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015.
Ví dụ: Trong hợp đồng vay giữa cá nhân, lãi suất ghi 36%/năm. Công chứng viên buộc các bên điều chỉnh về mức tối đa 20%/năm thì mới được công chứng.
Trường hợp vay có thế chấp (nhà đất, xe ô tô…) nhưng người vay không cung cấp được giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp sẽ bị từ chối công chứng.
Ví dụ: Chị B muốn vay 1 tỷ thế chấp bằng sổ đỏ nhưng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn đứng tên cha mẹ, chưa làm thủ tục tặng cho hoặc thừa kế.
2.5. Lỗi về hình thức hợp đồng khi công chứng hợp đồng vay tài chính
Theo quy định, hợp đồng vay tài chính có thế chấp tài sản bắt buộc phải lập văn bản có công chứng hoặc chứng thực. Nếu chỉ lập giấy tay hoặc không đầy đủ chữ ký, hợp đồng sẽ không được công chứng.
3. Cách khắc phục các lỗi khi công chứng hợp đồng vay tài chính
3.1. Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ hợp lệ
Cập nhật CCCD mới, giấy tờ tùy thân còn hiệu lực.
Trường hợp mất giấy tờ, phải xin cấp lại trước khi công chứng.
3.2. Kiểm tra năng lực pháp lý của các bên
Người vay, cho vay cần từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
Nếu là người chưa thành niên hoặc hạn chế năng lực hành vi thì phải có người đại diện hợp pháp đi cùng.
3.3. Điều chỉnh lãi suất và nội dung hợp đồng theo luật
Đảm bảo lãi suất không vượt 20%/năm.
Nội dung rõ ràng, minh bạch, không trái quy định pháp luật.
3.4. Chuẩn bị giấy tờ chứng minh tài sản bảo đảm
Cung cấp sổ đỏ, sổ hồng, giấy đăng ký xe hoặc giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản.
Tài sản phải đứng tên chính chủ hoặc có giấy tờ hợp pháp chứng minh quyền định đoạt.
3.5. Lập hợp đồng theo đúng hình thức pháp luật quy định
Soạn hợp đồng trên văn bản, có đầy đủ chữ ký của các bên.
Đưa hợp đồng đến phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng hợp pháp để được xác nhận.
4. Ví dụ minh họa thực tế về công chứng hợp đồng vay tài chính
Một doanh nghiệp nhỏ tại Hà Nội ký hợp đồng vay 2 tỷ đồng từ một cá nhân để mở rộng sản xuất. Ban đầu, hợp đồng bị từ chối công chứng vì thiếu giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản bảo đảm (nhà xưởng chưa sang tên công ty). Sau khi doanh nghiệp hoàn tất thủ tục sang tên, bổ sung giấy tờ đầy đủ, hợp đồng mới được công chứng và khoản vay được giải ngân. Trường hợp này cho thấy sự chuẩn bị kỹ lưỡng giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả hai bên.
>>> Xem thêm: Bảng chi tiết Phí công chứng mới nhất năm nay.
Công chứng hợp đồng vay tài chính là bước không thể thiếu nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên. Tuy nhiên, nếu không nắm rõ quy định pháp luật, người dân và doanh nghiệp rất dễ mắc phải những lỗi cơ bản dẫn đến hợp đồng bị từ chối. Việc chuẩn bị kỹ giấy tờ, tuân thủ đúng quy định về lãi suất, tài sản bảo đảm và hình thức hợp đồng sẽ giúp quá trình công chứng diễn ra nhanh chóng, an toàn và hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
