Hiện nay, tình trạng lấn chiếm đất đai xảy ra khá phổ biến, từ việc lấn chiếm đất công, đất nông nghiệp đến đất ở liền kề. Đây là hành vi vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người sử dụng đất hợp pháp cũng như trật tự quản lý đất đai. Vậy xử phạt lấn chiếm đất đai theo quy định hiện hành sẽ như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết về mức phạt hành chính và trách nhiệm hình sự đối với hành vi này.
>>> Xem thêm: Kinh nghiệm làm việc với văn phòng công chứng để tránh sai sót hồ sơ
📌 Lấn chiếm đất đai là gì?
Theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 91/2019/NĐ-CP, hành vi lấn chiếm đất đai được hiểu là:
👉 “Người sử dụng đất tự ý chuyển dịch mốc giới hoặc sử dụng đất không được cơ quan có thẩm quyền cho phép, làm tăng diện tích đất sử dụng trái pháp luật.”
Ví dụ:
-
Xây tường rào, công trình lấn sang đất của hàng xóm.
-
Tự ý sử dụng đất công viên, hành lang đường, kênh mương để kinh doanh.
-
Lấn chiếm đất nông nghiệp của Nhà nước quản lý để canh tác.
⚖️ Căn cứ pháp lý xử phạt lấn chiếm đất đai
-
Luật Đất đai 2013 (Điều 12: Các hành vi bị nghiêm cấm).
-
Nghị định 91/2019/NĐ-CP: Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
-
Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017): Điều 228 quy định trách nhiệm hình sự đối với tội vi phạm các quy định về sử dụng đất đai.
>>> Xem thêm: Ưu điểm vượt trội của dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân
🚨 Xử phạt lấn chiếm đất đai theo quy định hành chính
Mức phạt hành chính đối với hành vi lấn chiếm đất đai
Theo Điều 14 Nghị định 91/2019/NĐ-CP, mức phạt cụ thể như sau:
-
Lấn chiếm đất chưa sử dụng hoặc đất công cộng: phạt từ 1.000.000 – 3.000.000 đồng.
-
Lấn chiếm đất nông nghiệp: phạt từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng.
-
Lấn chiếm đất phi nông nghiệp (đất ở, đất thương mại, dịch vụ…): phạt từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng.
-
Nếu lấn chiếm đất tại khu đô thị lớn, mức phạt có thể lên đến 100.000.000 đồng.
👉 Ngoài tiền phạt, người vi phạm còn buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu, tháo dỡ công trình, trả lại diện tích đất đã lấn chiếm.
Biện pháp khắc phục hậu quả
-
Tháo dỡ công trình, hàng rào xây dựng trái phép.
-
Trả lại đất cho người sử dụng hợp pháp hoặc Nhà nước.
-
Nộp lại số lợi bất hợp pháp có được từ việc lấn chiếm đất.
>>> Xem thêm: Quy trình làm việc tại công chứng nhà đất uy tín, minh bạch
⚖️ Xử lý hình sự đối với hành vi lấn chiếm đất đai
Theo Điều 228 Bộ luật Hình sự 2015, người có hành vi lấn chiếm đất đai có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu:
-
Đã bị xử phạt hành chính mà còn tái phạm.
-
Lấn chiếm đất với diện tích lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng.
-
Hành vi dẫn đến tranh chấp, gây mất an ninh trật tự nghiêm trọng.
Hình phạt cụ thể
-
Phạt tiền từ 50.000.000 – 500.000.000 đồng.
-
Phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
-
Nghiêm trọng hơn có thể bị phạt tù từ 06 tháng – 03 năm.
>>> Xem thêm: Cách viết đơn tố cáo hành vi lấn chiếm đất đai chuẩn pháp luật
🏡 Ví dụ minh họa thực tế xử phạt lấn chiếm đất đai
📌 Trường hợp 1: Ông A tự ý lấn 200m² đất công viên tại TP.HCM để xây quán cà phê. Sau khi bị UBND quận lập biên bản, ông A bị xử phạt 70 triệu đồng và buộc tháo dỡ công trình, trả lại đất.
📌 Trường hợp 2: Bà B tại Hà Nội dù đã nhiều lần bị xử phạt hành chính vì lấn chiếm 1.000m² đất nông nghiệp để xây xưởng nhưng vẫn tái phạm. Cơ quan công an đã khởi tố vụ án theo Điều 228 BLHS 2015, bà B có thể đối mặt mức án tù giam đến 03 năm.
✅ Lời khuyên để tránh vi phạm
-
Xác định rõ ranh giới đất khi xây dựng, canh tác.
-
Kiểm tra kỹ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trước khi xây dựng.
-
Khi có nhu cầu mở rộng, phải xin phép và làm thủ tục hợp pháp.
-
Không tự ý sử dụng đất công, đất chưa được giao, cho thuê.
>>> Xem thêm: Chi phí công chứng hợp đồng mua bán xe: Cập nhật mới nhất
>>> Xem thêm: Hợp đồng ủy quyền mua bán xe: Phân biệt với hợp đồng công chứng
🌟 Kết luận
Xử phạt lấn chiếm đất đai có thể ở mức hành chính hoặc hình sự, tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm. Người dân cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, tránh tự ý xây dựng, sử dụng đất trái phép để không phải chịu những hậu quả nặng nề về pháp lý và kinh tế.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com