Vi bằng và Thỏa thuận ngoài Tòa án: Giá trị và cách áp dụng
Trong thực tế giải quyết tranh chấp dân sự, việc lựa chọn phương thức hòa giải và ghi nhận bằng vi bằng thỏa thuận ngoài tòa án ngày càng được nhiều cá nhân, tổ chức quan tâm. Đây là cách giúp các bên tiết kiệm thời gian, chi phí và giữ được mối quan hệ tốt đẹp mà không cần kéo nhau ra tòa. Vậy giá trị pháp lý của vi bằng và thỏa thuận ngoài tòa án như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết dưới đây.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có quyền từ chối công chứng hợp đồng có dấu hiệu vi phạm pháp luật không?
1. Vi bằng là gì?
📌 Theo Điều 36 Luật Công chứng 2014, vi bằng là văn bản do thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi xảy ra trên thực tế theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức.
📌 Vi bằng không phải là văn bản công chứng, chứng thực nhưng có giá trị làm chứng cứ trong quá trình xét xử tại tòa án.
👉 Ví dụ: Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận việc giao nhận tiền giữa ông A và bà B để đảm bảo sau này có tranh chấp thì có bằng chứng rõ ràng.
2. Thỏa thuận ngoài tòa án là gì?
🤝 Thỏa thuận ngoài tòa án được hiểu là sự tự nguyện thống nhất giữa các bên nhằm giải quyết tranh chấp dân sự, kinh tế, hôn nhân – gia đình hoặc thương mại mà không cần khởi kiện tại tòa.
⚖️ Căn cứ theo Điều 3 và Điều 5 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Nhà nước khuyến khích các bên tự thỏa thuận với nhau trước khi yêu cầu tòa án giải quyết.
👉 Ví dụ: Hai công ty có tranh chấp hợp đồng mua bán nhưng thay vì khởi kiện, họ ký thỏa thuận ngoài tòa án với sự chứng kiến của thừa phát lại để ràng buộc nghĩa vụ và tránh kiện tụng.
3. Giá trị pháp lý của vi bằng thỏa thuận ngoài tòa án
Vi bằng thỏa thuận ngoài tòa án có giá trị chứng cứ
📑 Theo Khoản 2 Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP, vi bằng được sử dụng làm chứng cứ để tòa án xem xét khi giải quyết vụ án. Như vậy, khi một thỏa thuận được lập thành văn bản, đồng thời có vi bằng xác nhận, giá trị chứng minh của thỏa thuận sẽ được nâng cao.
👉 Ví dụ: Trong vụ tranh chấp hợp đồng thuê nhà, các bên tự thỏa thuận chấm dứt hợp đồng và lập vi bằng ghi nhận sự kiện bàn giao nhà. Sau này nếu phát sinh khiếu nại, tòa án sẽ dễ dàng công nhận bằng chứng này.
✍️ Theo quy định tại Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự. Vì vậy, thỏa thuận ngoài tòa án về bản chất là một hợp đồng và có hiệu lực pháp lý nếu đáp ứng các điều kiện về chủ thể, hình thức và nội dung.
👉 Ví dụ: Hai bên vợ chồng khi ly thân đã thỏa thuận phân chia tài sản chung và lập vi bằng xác nhận. Nếu sau này một bên không thực hiện đúng, bên kia có quyền yêu cầu tòa án bảo vệ quyền lợi dựa trên thỏa thuận đó.
>>> Xem thêm: Những hiểu lầm thường gặp về công chứng vi bằng mà bạn nên tránh.
4. Khi nào nên sử dụng vi bằng thỏa thuận ngoài tòa án?
✅ Khi muốn ghi nhận sự kiện, hành vi làm bằng chứng để tránh tranh chấp sau này ✅ Khi hai bên tự thỏa thuận giải quyết tranh chấp nhưng muốn có sự ràng buộc pháp lý chặt chẽ ✅ Khi không muốn kéo dài vụ kiện ra tòa án nhưng vẫn cần đảm bảo quyền lợi hợp pháp
👉 Ví dụ: Trường hợp vay tiền không muốn ký hợp đồng công chứng phức tạp, các bên có thể lập giấy vay kèm vi bằng để chứng minh việc giao nhận tiền.
5. Hạn chế của vi bằng thỏa thuận ngoài tòa án
⚠️ Vi bằng không thay thế được văn bản công chứng, chứng thực đối với những giao dịch bắt buộc phải công chứng (như chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tặng cho nhà ở…). ⚠️ Nếu thỏa thuận ngoài tòa án vi phạm điều cấm của pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội thì sẽ vô hiệu theo Điều 123 Bộ luật Dân sự 2015.
Có thể thấy, vi bằng thỏa thuận ngoài tòa án là một công cụ hữu hiệu để các bên ghi nhận sự kiện và bảo vệ quyền lợi trong quan hệ dân sự. Nó vừa có giá trị chứng cứ, vừa thể hiện sự tự nguyện thỏa thuận của các bên, góp phần hạn chế tranh chấp kéo dài. Tuy nhiên, khi áp dụng cần lưu ý phạm vi giá trị pháp lý và tham khảo ý kiến của luật sư hoặc thừa phát lại để đảm bảo đúng quy định.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy:Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
